Jak influencerzy powinni oznaczać współprace reklamowe? Zobacz najnowsze wytyczne UOKIK
Judyta Kokoszkiewicz
Influencer Marketing
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów już jakiś czas temu wziął pod lupę influencerów i ich reklamy. Sprawdź oficjalne wytyczne oznaczania współprac, które od niedawna obowiązują twórców, agencje reklamowe oraz marki.
Po głośnych skandalach związanych z reklamami, które wprowadzają odbiorców w błąd, UOKiK ogłosił obowiązek jasnego oznaczania wszystkich współprac komercyjnych. Reklama, niezależnie od kanału social media, formatu współpracy czy nawet tego, czy jest płatna, czy w formie barteru, musi być oznaczona w konkretny, wskazany przez UOKiK sposób.
Nowe regulacje mają na celu nie tylko usprawnienie pracy samych influencerów, ale także – ułatwienie obserwatorom odróżniania reklam od niekomercyjnych poleceń produktów.
Opublikowany na stronie UOKiK oficjalny dokument to regulacja, która pomaga jasno i zgodnie z prawem publikować reklamy m.in. na Instagramie, Facebooku, TikToku, YouTubie czy na blogach.
Rekomendacje można pobrać TUTAJ
Dokument powstał po długich konsultacjach z przedstawicielami różnych branż, stowarzyszeń i agencji. Regulację konsultowano m.in. z: Radą Reklamy, Stowarzyszeniem Komunikacji Marketingowej SAR, Związkiem Pracodawców Branży Internetowej IAB Polska. Projekt konsultowały także: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW oraz Zakład Systemów Prasowych i Prawa Prasowego WNPiD UAM.
Co ciekawe, twórcy powinni oznaczać nie tylko współprace płatne, ale także reklamę barterową, paczki PR czy nawet autopromocję własnych produktów.
Co zawiera nowa regulacja?
- określenie sposobu oznaczania materiałów reklamowych,
- przedstawienie konsekwencji prawnych,
- listę produktów zakazanych do promowania.
– Dokument zawiera nie tylko ważne definicje czy regulacje prawne i konsekwencje, jakie można ponieść w związku z kryptoreklamą. Są to także konkretne przykłady oznaczeń materiałów reklamowych w różnych mediach społecznościowych, takich jak Instagram, Facebook, TikTok, YouTube i inne, wraz z podaniem praktycznego schematu działań do każdego z nich – zaznacza Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Co ważne, oznaczamy każdą współpracę – nie ma znaczenia, w jaki sposób influencer rozlicza się z reklamodawcą lub agencją. Liczy się fakt, że czerpie z akcji korzyść materialną – jej formy wyszczególniliśmy poniżej.
Jakie formy może mieć korzyść materialna, którą influencer czerpie z reklamy?
- wynagrodzenia pieniężnego/rzeczowego,
- produktów lub usług,
- zysków z publikacji kodów zniżkowych, linków afiliacyjnych, udzielanych licencji,
- zniżek na zakup produktów lub usług,
- voucherów promocyjnych, bonusów,
- biletów wstępu,
- pokrycia kosztów udziału w wydarzeniu itd.
Umowy z influencerem: o czym pamiętać
Regulacje opublikowane przez UOKiK jasno zaznaczają też, że nie ma znaczenia, czy influencer zawarł z reklamodawcą/agencją oficjalną umowę, czy też nie. Wiążące są także rozmowy i uzgodnienia czynione przez Messenger, WhatsApp, Instagram czy drogą mailową. Przekaz handlowy zawarty w komunikacie niezależnie od formy ustaleń musi zawierać oznaczenie reklamowe, jak również wskazać markę, która sponsoruje publikację. Nie ma też znaczenia, czy marka miała wpływ na treść publikacji, czy dała twórcy wolną rękę co do komunikatu.
Jak prawidłowo oznaczać treści reklamowe?
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta rekomenduje oznaczanie dwupoziomowe. Na czym ono polega? Twórca oznacza reklamę we własnym zakresie “(np. w opisie, na zdjęciu lub filmie, w narracji materiału) i przy użyciu funkcjonalności platformy. Dodatkowo istotne jest, żeby poinformować, jakiej marki dotyczy reklama. Influencer powinien to zrobić w sposób czytelny, jednoznaczny oraz zrozumiały dla każdego odbiorcy” (źródło).
Pamiętaj o kilku złotych zasadach jasnego oznaczania współprac:
- oznaczenie powinno być w widocznym miejscu, np. na początku postu/nagrania,
- musi wyróżniać się względem pozostałej treści,
- powinno być napisane wyraźną i wystarczająco dużą czcionką,
- stworzone w języku polskim, o ile profil jest prowadzony w tym języku (samo #ad już nie wystarczy!)
- z użyciem określeń jednoznacznie wskazujących na komercyjny charakter publikacji.
Użyj tych rekomendowanych oznaczeń
Jakie hashtagi są zalecane przez UOKiK? Poniżej znajdziesz całą listę:
#reklama lub [reklama] #materiałreklamowy lub [materiał reklamowy] #współpracareklamowa lub [współpraca reklamowa] #postsponsorowany lub [post sponsorowany] #materiałsponsorowany lub [materiał sponsorowany] #płatnawspółpraca lub [płatna współpraca] #wideo #relacja #post #materiał + #reklamowy #sponsorowany = np. #wideoreklamowe, #relacjasponsorowana, Reklama marki XYZ / Płatna współpraca z marką XYZ.
Złota zasada oznaczania współprac reklamowych? Lepiej jest to zrobić w każdym przypadku, nawet wtedy, gdy nie jesteśmy pewni, jak zaklasyfikować treść. Dzięki temu zyskujesz pewność, że działasz zgodnie z prawem i pozostajesz transparentny wobec swoich odbiorców. Obowiązku oznaczania reklam powinni być świadomi także reklamodawcy oraz agencje reklamowe. Pamiętaj, że zamawiając materiał u twórcy należy egzekwować jego właściwe oznaczenie.